Motorfietstests / Review BMW R 12 nineT (2024) - beter maar braver

De R 12 die BMW aan de modelnaam toevoegt, refereert natuurlijk aan de cilinderinhoud van de nieuwe nineT. Deze motor wordt immers aangedreven door een boxer met twee cilinders en een cilinderinhoud van 1.170 cc, die goed is voor een piekvermogen van 109 pk en voor een maximumkoppel van 115 Nm.

Die nieuwe modelnaam moet de nineT meer in lijn brengen met dat andere ‘heritage’ showpaard binnen de goedgevulde BMW-stal: de R 18. Daar komt bij dat het nieuwe R 12-platform niet alleen voorbehouden is aan de nineT, maar dat de retrostamboom meteen een nieuwe zijtak kreeg in de vorm van de meer bobber-esque R 12. Het frame en het blok zijn hetzelfde, maar de invulling is helemaal anders. De nineT geld als de sportiefste van de twee.

Design en concept BMW R 12 nineT

De schitterende bergwegen in het achterland van Malaga liggen op ons te wachten voor de eerste kennismaking met de nieuwe BMW R 12 nineT. Warmdraaiend voor de lobby van het hotel valt direct op dat BMW voor een iets andere benadering heeft gekozen. De bekende retrovormen zijn nog steeds van de partij, maar het lage caféracerachtige lijnenspel van de vorige generatie maakt plaats voor een bedeesder ontwerp.

Het stuur staat duidelijk hoger, de tank is korter en het zadel een stuk dikker. Die ergonomische aanpassingen moeten de R 12 nineT toegankelijker maken voor een groter publiek. De nogal Spartaanse aanpak gold datn ook als een van de meest gehoorde klachten aan het adres van zijn voorganger. 

De R 12 krijgt een volledig nieuw ontwikkeld frame. Waar de vorige nineT de boxermotor nog als dragende structuur tussen twee losse framedelen gebruikte, grijpt BMW nu naar een hoofdframe uit een stuk - met daaraan vastgebout het subframe. Die keuze heeft twee grote doelen: meer stabiliteit en meer stuurscherpte enerzijds, en meer speelruimte anderzijds. Door de schokdemper nu direct aan het hoofdframe te verbinden, krijgen de zelfbouwers die een groot deel van het nineT-publiek uitmaken meer vrijheid om het subframe te elimineren. Bij de oude moest je dan een nieuwe plekje vinden voor de toen nog verticaal in de plaats van lateraal geplaatste schokdemper, wat best omslachtig bleek.

Positieve verrassing is het digitale dashboard dat BMW monteert - een optie, standaard komt de R 12 immers met twee analoge tellers. Je zou denken dat de moderne klokkenwinkel afbreuk zou doen aan het nostalgische karakter dat de nineT graag uitstraalt, maar het slanke TFT-stripje oogt geweldig en blijkt uitstekend leesbaar. Ook de navigatie laat zich bijzonder eenvoudig bedienenen via de knoppen aan de linkerkant. De Keyless Rdie, de 12V-aansluiting en de USB-C-poort zijn overigens standaard nu.

Rijgedrag BMW R 12 nineT

En die aanpassingen sorteren het gewenste effect, want de nieuwe BMW R 12 nineT voelt meteen een stuk comfortabeler aan. Het stuur staat aangenaam dichtbij, het zadel zit lekker en de kniehoek is ruimer - al blijft het een lage motor, natuurlijk. De koppeling grijpt mooi aan en de boxer pakt op met de smeuïgheid dat dit blok al decennialang kenmerkt. Het 1,2 liter-blok blijft 109 pk sterk, maar bereikt dat vermogen nu reeds bij 7.000 toeren per minuut (250 omwentelingen vroeger). Het bij 6.500 toeren ontwikkelde maximumkoppel ligt een tikkeltje lager (van 116 naar 115 Nm), als haast BMW zich wel te zeggen dat de boxer meer Newtonmeters op de straat zet bij lagere omwentelingen.

Een logische evolutie, ook de nieuwe BMW R 12 nineT moet nu eenmaal aan de Euro5+-restricties voldoen. Om dezelfde emissiereden moest ook het in- en uitlaattraject op de schop, getuige de vernieuwde airbox (nu onder het zadel) en het nieuwe uitlaatsysteem met verchroomd ‘reverse cone’-design. Deze BMW oogt niet alleen wat braver, maar kllnkt ook minder uitbundig - maar gelukkig wel als een echte boxer.

Gelukkig doet dat niets af aan de dadendrang van de nineT, want met het mes tussen de tanden heb je nog altijd het gevoel dat je in een WOII-jachtvlieger in volle duikvlucht zit. Nu taffel je net zo gemakkelijk in vierde versnelling door Spaanse plattelandsdorpjes, want wat is deze twin naast charmant ook veelzijdig.

De zesbak van de BMW R 12 is nog steeds niet de vlotst schakelende transmissie uit motorland, maar de optionele up/down-quickshifter vereenvoudigt het schakelwerk wel enigszins. De voorvork van de nieuwe nineT is voortaan volledig verstelbaar, want geen overbodige luxe is als je het flukste tempo bekijkt waarmee deze BMW zich graag verplaatst. Het stuurgedrag blijft neutraal en snel omgooien is kindrerspel, zoals we dat van boxer-BMW's inmiddels verwachten. Radiaal gemonteerde Brembo-monoblockremmen onderstrepen de sprortieve ambities van de R 12 nineT: de remkracht maakt indruk, maar het duurt wat lang vooraleer ze echt aangrijpen.

Conclusie BMW R 12 nineT

In veel opzichten is de nieuwe BMW R 12 de veelzijdige nineT gebleven zoals we die al jaren kennen: een bijzonder fraai afgewerkte retroboxer die rustig cruist wanneer het hoort en pittig knalt wanneer het mag. Zowel het rijwielgedeelte als het motorblok zijn boven alle twijfel verheven.

De scherpe kantjes werden een beetje bijgevijld, waardoor deze motorfiets aantrekkelijker zou moeten worden bij een breder publiek. En ook die missie lijkt geslaagd, zelfs al gaat dat ten koste van de ruige caféracerattiude. Dat je moet opleggen voor het digitale dashboard, voor de spaakwielen en voor de quickshifter zou eigenlijk niet mogen voor een motor die 18.350 euro kost. Typisch BMW?

Lees de volledige test van de BMW R 12 nineT in Motorrijder (maart 2024) Fotografie Markus Jahn en Jörg Künstle.