Korte tests / Testrit VW XL1 (2014) – we reden met de eenliterwagen van Volkswagen

Dik tien jaar geleden was er van elektrische auto’s nog nauwelijks sprake. Bij Volkswagen waren ze volop bezig met BlueMotion-versies van de Polo en de Golf, op een zo laag verbruik mikkende modellen die het moesten hebben van hun aerodynamisch geoptimaliseerde koetswerk, hun smalle banden met verlaagde rolweerstand en hun piepkleine dieselmotor.

Geschiedenis VW XL1

Achter de coulissen stoomden de Duitsers de elektrische E-Golf en de plug-inhybride Passat GTE klaar, toch bleven auto’s met een stekker nog even exotischer dan een Ferrari of een Lamborghini. Om te zien waar die moderne technologieën allemaal in staat waren, besloot VW de zuinigste auto ter wereld te bouwen.

Bij de ontwikkeling van die eenliterwagen werden kosten (er is sprake van 1 miljoen euro) noch moeite gespaard. Het resultaat: de wonderlijke Volkswagen XL1.

Concept VW XL1

De auto werd ontwikkeld vanop een wit blad papier, waarbij erg veel aandacht ging naar het gewicht (795 kilogram) en de luchtweerstand (Cx van 0,19). De monocoque van de Volkswagen XL1 is bijna helemaal uit CFRP opgetrokken, de ophanging is van aluminium, de remmen keramisch, de zijruiten polycarbonaat en de dwarsbalk achter het dashboard magnesium. 

Om het frontale oppervlak zo klein mogelijk te houden, scheren de twee inzittenden met hun achterwerk laag boven de grond. De passagier zit wel iets verder naar achteren om niet schouder-aan-schouder te zitten. En om de weerstand verder te beperken, verving VW de spiegels door camera’s en de stopte het de achterwielen onder kappen. De geluidsisolatie is beperkt en de ruitjes open je met een klassieke zwengel. Er is gelukkig wel een airco...

Aandrijving VW XL1

Voor de aandrijving grepen de Volkswagen-ingenieurs naar een plug-inhybride aandrijfgeheel, waarbij een midscheeps gemonteerde 0,8 liter-dieselkrachtbron van 48 pk ruggesteun krijgt van een 20 kW sterke elektromotor. Die bescheiden power wordt op de achterwielen gezet via een zeventraps-DSG met dubbele koppeling.

Het rijbereik op elektrokracht alleen bedraagt een 50-tal kilometer, vervolgens neemt de TDI de aandrijving over (al kan je de dieselmotor ook manueel tot actie aanmanen via een knop op de middenconsole). Verwacht geen recordrijbereik, want de brandstoftank heeft een volume van slechts 10 liter. Het resultaat is een normverbruik van 0,9 l/100 km en een CO2-uitstoot van 21 g/km.

Rijden VW XL1

Omdat Volkswagen voor deze spaarauto een sportwagenarchitectuur aannam, dus met laag zwaartepunt, een centraal gemonteerde motor en achterwielaandrijving, is de VW XL1 verrassend leuk om mee te rijden. Omdat deze Volkswagen zoveel gevoel schenkt (er is geen stuurbekrachtiging) en over een fijne balans beschikt.

Maar sportief is hij hoegenaamd niet. Ook de pure prestaties zijn matig, de XL1 doet 12,7 seconden over de 0-100 km/u. Volkswagen heeft ook geëxperimenteerd met een sportversie, waarbij de TDI ingeruild werd voor een Ducati-blok. Maar dat is naast de kwestie, want het punt was natuurlijk dat lage verbruik. Ons exemplaar toonde een gemiddeld verbruik van 0,4 liter op de boordcomputer.

Comfort VW XL1

Je moet kunnen leven met de spartaanse aankleding, de dunne kuipstoeltjes, de lage instap en de duidelijk hoorbare rij-, ronk- en rolgeluiden. Maar er zit wel schoonheid in die uitgepuurde aanpak, zoals het naakte koolstofvezel dat overal zichtbaar is. Je bent je onderweg ook zeer bewust van wat er aan het gebeuren is.

Je hoort de elektromotor zoemen als een turbine, wanneer de diesel in gang schiet gebeurt dat met een luide (maar niet onaangename) grol en de keramische remmen piepen duidelijk hoorbaar.

Oplage en prijs VW XL1

Deze in een oplage van amper 250 exemplaren (waarvan er uiteindelijk slechts 200 een eigenaar vonden),  gebouwde quasi-experimentele XL1 was peperduur. Destijds koste deze VW een 111.000 euro, maar tegenwoordig zijn het echt verzamelobjecten. Het exemplaar dat wij konden proberen, behoort tot de D’Ieteren Galery.

Conclusie VW XL1

Hoewel de PHEV-aandrijving anno 2025 niet langer verbaast, blijft de VW XL1 een bijzonder fascinerende wagen. Met zijn compromisloze aanpak van een racewagen die toegepast wordt om niet de snelheid, maar de efficientie te verbeteren. Het was meer dan een technologische krachttoer, want het resultaat weet ook esthetisch en dynamisch te overtuigen. Misschien moet Wolfsburg eens aan een 2.0-versie denken, maar dan met een elektromotor achter de cockpit.