Veiligheid / Onderzoek Vias Institute bevestigt: Belgen zijn bumperklevers

Om te onderzoeken of bestuurders voldoende afstand laten tussen zichzelf en hun voorganger heeft verkeersinstituut Vias 4 miljoen voertuigen op de Belgische autosnelwegen geobserveerd. Uit de resultaten blijkt dat 6 op de 10 bestuurders van een personenwagen de wettelijke veiligheidsafstand niet respecteren. Bij vrachtwagenchauffeurs gaat het om 1 op de 3 bestuurders die minder dan 50 meter laat met het voertuig dat voor hen rijdt. Conclusie: de Belg is een bumperklever.

De onderzoeksresultaten in detail

De studie van Vias Institute richte zich op voertuigen op de autosnelweg die minstens 50 km/u reden en elkaar volgden. Files en (sterk) vertraagd verkeer werden dus niet in rekening gebracht. Er werden duidelijke verschillen waargenomen naargelang de lichtomstandigheden en voor weekdagen in vergelijking met weekends. Dit is duidelijk te wijten aan het veel lagere verkeersvolume wanneer het donker is en in het weekend, waardoor personenauto's meer afstand kunnen bewaren.

• 58% van de personenauto’s rijdt op minder dan 2 seconden van de achterbumper van de voorligger. Dit probleem komt vaker voor op de tweede (64%) en derde (65%) rijstrook dan op de rechterrijstrook (49%). Het komt ook vaker voor op weekdagen dan in het weekend en ook vaker wanneer het licht is dan wanneer het donker is.
• 27% van de personenwagens bumperkleeft met een veiligheidsafstand van minder dan 1 seconde. Het probleem is groter op de tweede en derde rijstrook. Daar is gemiddeld 1 op de 3 voertuigen die bumperkleeft. Op de rechterrijstrook is het minder dan 1 op de 5 voertuigen.
• De situatie is iets beter voor de zware voertuigen: ongeveer een derde (30%) van de vrachtwagens en bussen volgt het voertuig voor hen op minder dan 50 meter. Tijdens weekdagen ligt het percentage bijna 2 keer zo hoog (31%) als tijdens het weekend (19%).  

Wat zegt de Belgische wegcode?

Voor personenwagens: 2-secondenregel

Momenteel stelt artikel 10.1 van het verkeersreglement dat je 'voldoende' afstand moet houden met je voorligger. Alleen wordt die 'voldoende' niet gepreciseerd. Daar komt verandering in: de nieuwe Belgische wegcode, die normaal eind 2025 van kracht wordt, zegt immers dat ”Iedere bestuurder in alle omstandigheden, en rekening houdend met zijn snelheid, tussen zijn voertuig en zijn voorligger een voldoende veiligheidsafstand moet houden - op openbare wegen waar de maximumsnelheid hoger is dan 50 km/u komt deze afstand overeen met de afstand die het voertuig heeft afgelegd gedurende een periode van ten minste twee seconden”.

Voor vrachtwagens: minstens 50 meter

De regel is duidelijker voor de bestuurders van vrachtwagens:  buiten de bebouwde kom moeten ze minstens een afstand van 50 meter houden ten opzichte van elkaar. 

Impact op de verkeersveiligheid

Uit door Vias Institute verzamelde statistieken blijkt dat 1 op de 3 ongevallen op de snelweg een kop-staartaanrijding betreft. En dat 1 op de 5 ongevallen een kettingbotsing is, waarbij ten minste 3 voertuigen betrokken zijn. Dit zijn het type ongevallen die vaak te vermijden zijn als de bestuurders de wettelijke veiligheidsafstand zouden respecteren: op de Belgische autosnelwegen gebeuren elk jaar bijna 1000 ongevallen die te wijten zijn aan het niet respecteren van de veiligheidsafstanden.

De oplossing?

Bestuurders hebben moeite om de afstand tot hun voorligger correct in te schatten. Toch is het niet naleven van de tweesecondenregel een belangrijke oorzaak van ongelukken. Het expliciteren van de regel in de nieuwe wegcode moet de zaken duidelijker maken en uiteindelijk de handhaving makkelijker maken. Daarom wordt er volgend jaar een proefproject uitgevoerd.

Daarnaast zou de wegbeheerder meer herkenningspunten aan de kant van de weg of zelfs op de weg zelf kunnen plaatsen. Visgraatmarkeringen zijn een voorbeeld van markeringen die gebruikt zouden kunnen worden. Bewustwordingscampagnes zijn ook essentieel om uit te leggen waarom het essentieel is om veiligheidsafstanden te respecteren.

In 2024 zal er op bepaalde snelwegen een proefproject worden gehouden om na te gaan of er controles kunnen worden uitgevoerd met camera’s of radars, zelfs als er geen markeringen langs de weg staan. In eerste instantie zal de test betrekking hebben op het controleren van de veiligheidsafstand van 50 meter tussen vrachtwagens. In tweede instantie zal de test zich richten op personenauto's. De camera's kunnen het tijdsinterval tussen twee voertuigen meten, dus het is niet nodig om markeringslijnen langs de weg aan te brengen.