Juridisch / Tests op dieren en mensen: niet zo ongebruikelijk

De krant NRC ging na of er ook in Nederland experimenten met dieren of menselijke proefkonijnen plaatsvinden voor wetenschappelijk onderzoek rond de auto. Meerdere wetenschappers geven aan dat deze methode helemaal niet uitzonderlijk is. Instituten en onderzoekscentra moeten wel protocollen met strikte normen volgen. In Europa zijn de richtlijnen bindend en moet elk onderzoek gecontroleerd worden door een medisch-ethisch comité. Binnen de Europese Unie wordt zelfs heel streng toegekeken op het gebruik van dieren.

Niet ziek worden

Als menselijke proefkonijnen gebruikt worden – uiteraard vrijwillig en tegen vergoeding – mogen ze niet ziek worden als rechtstreeks gevolg van de tests. Onderzoekers vertelden aan NRC dat experimenten met personen in Nederland plaatsvonden in 2006 bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vrijwilligers moesten toen verdunde uitlaatgassen van een dieselmotor inademen gedurende maximaal twee uren. Volgens de geïnterviewde toxicoloog Flemming Cassee stemde de hoeveelheid uitlaatgassen overeen met wat je inademt in een grote stad of in de buurt van een snelweg. Niets schandaligs dus, in zijn ogen. Bovendien vonden tussen 2010 en 2015 nog meer studies plaats, deze keer naast een autosnelweg en in het stadscentrum van Rotterdam.

Laboratoriumratten

Experimenten met dieren zijn in Europa heel beperkt. Zo is deze methode sinds 2013 in de Europese Unie verboden voor cosmetica. Andere landen zoals China, India en Israël zijn op dat vlak gevolgd, ook voor tests van schoonmaakproducten. Sinds 2014 hebben ook de Verenigde Staten een heel arsenaal maatregelen om dierenproeven te voorkomen. In Zwitserland werd eind 2017 een initiatief gelanceerd om ze te verbieden.

Drie R’en

In de Europese Unie mogen dieren getest worden o het effect van het inademen van uitlaatgassen. Voorwaarden zijn dat er geen alternatieve testmethodes bestaan, dat het dier zo weinig mogelijk lijdt, dat een ras gekozen wordt dat in het pathologisch proces reageert zoals een mens en dat het aantal gebruikte dieren tot het minimum beperkt wordt. Kortom, het onderzoek moet voldoen aan de bekende regel van de drie R’en die overal gangbaar zijn: replacement, reduction en refinement (vervanging van dieren, beperking van hun aantal en beschaafdheid).