Mobiliteit / Realty: de rol van vastgoed in mobiliteit

Ontwikkelaars en heel de vastgoedwereld verzameldem zich op het Realty-forum op 19 en 20 september in Knokke-Heist. Een bijeenkomst waar mobiliteit – en dus de auto – uitgebreid is besproken. De uitdagingen die voor ons liggen, zijn groot, vooral omdat Koning Auto nu plaats moet maken voor andere transportmiddelen. Steden, buitenwijken en dorpen moeten zich aanpassen. De vastgoedwereld stelt daarom veel vragen en probeert ook oplossingen te vinden.

Groot debat

Tijdens het grote debat van Realty werden verschillende pistes besproken. De sprekers waren Bart Verhaeghe (voorzitter van het Uplace-vastgoedproject), Alexander D’Hooghe (magistraat en professor architectuur en stedenbouw), Jorden Goossenaerts (CEO van architectenbureau CONIX RDBM), Joost Kaesemans (communicatieverantwoordelijke van de FEBIAC) en Dirk Selleslagh (journalist bij Tijd.tv/Echo.tv). We leren er dat de vastgoedmarkt meer belang hecht aan mobiliteitsdiensten en dat de autosector zich aan zijn kant moet aanpassen. Tijdens de gesprekken kwam de mobiscore, een index van de faciliteiten voor openbaar vervoer volgens de woonplaats, terug op tafel. Het was een eerste concretisatie van deze transformatie. Zo zijn alle experts van mening dat de organisatie van stedenbouw en van mobiliteit moet worden herzien. En zelfs die van de samenleving in het algemeen.

Lausanne

Lausanne werd als voorbeeld gebruikt. Er is een relatief eenvoudige oplossingen gevonden om verkeersopstoppingen en te druk openbaar vervoer te verminderen. Omdat ietdereen op hetzelfde moment op kantoor of op school moest aankomen, vervoerden de meeste bewoners van Lausanne zich tegelijkertijd, waardoor de wegennetten en openbare vervoersdiensten verzadigd werden. Om dit trechtereffect te verminderen, hebben de autoriteiten besloten om gespreide uurschema’s te hanteren. In plaats van allemaal te beginnen om 8u30, is het mogelijk om om 8u20 op een bepaalde plaats te beginnen, om 8u30 op een andere en om 8u40 verderop. Tegelijkertijd werd het openbaar vervoer aangepast. Dit spreidt het verkeer en voorkomt overvolle bussen, terwijl die er net voor en na bijna leeg zijn.

Goed leven

Huisvesting speelt ook een belangrijke rol bij mobiliteit. De overheden (en meer globaal gezien onze samenleving) lijkt de voorkeur te geven aan oplossingen die vertrekken van de huidige situatie. Wat misschien een verkeerde piste is. We leven in “een andere wereld” waarin de mobiliteit evolueert. Vooral omdat ons tijdsbesef is veranderd met de komst van nieuwe technologieën. De ruimte die we hebben zou dus beter moeten worden gebruikt, net als de 24 uren op een dag. We zouden moeten overgaan naar steden en regio’s die werken volgens georganiseerde hubs met een efficiënt aanbod in de buurt voor multimodale mobiliteitsdiensten (openbaar vervoer, fietsstroken, voetgangerszones en beheerd autoverkeer). Dat zou allemaal de levenskwaliteit van de bewoners moeten verbeteren en “nutteloze” verplaatsingen moeten voorkomen voor noodzakelijke behoeften. Deze hubs moeten ook onder elkaar zijn verbonden door gevarieerde en efficiënte verbindingen (treinen, fietssnelwegen, autodelen, aangepaste wegen en P+R-parkings aan de rand). Een soort decentralisatie van steden waarbij de behoeften altijd binnen handbereik liggen van bewoners en belangrijke verbindingen verbonden zijn via multiservicepunten.

(Een beetje) anders leven

Dit vereist natuurlijk een inspanning van de samenleving als geheel, van ondernemingen, burgers én politici. De oplossingen kan echter niet komen uit theoretische doctrines. Men moet pragmatisch blijven, zonder daarbij de evolutie uit de weg te gaan. Als de fiets het meest geschikt is om van punt A naar B te gaan, afhankelijk van het profiel, dan moet je de fiets nemen. En als de auto onmisbaar is, moet hij ook niet geband worden. Vanuit dit oogpunt lijkt de jonge generatie beter uitgerust om zijn verplaatsingen aan te passen en de meest efficiënte manier te kiezen. Inclusief vanuit zijn leefomgeving, waar hij zich “intelligenter” toont. Cohousing en kleinere leefruimtes, vlakbij diensten, werk- en ontspanningsplekken, lijken overeen te komen met deze nieuwe manier van leven.

Rol van overheden

Volgens de deelnemers aan het debat lijken de politieke autoriteiten (nog) niet klaar voor deze transformatie. Ze worden zelfs verleid door radicale oplossingen bij gebrek aan langetermijnvisie... en aan budget. Er is een waar risico dat de samenleving verandert naar een “stalinistisch systeem”! Een sterke term, maar een die uiting geeft aan de angst om te zien dat verboden de mobiliteit in steden domineren. Terwijl de oplossing eerder zou kunnen komen vanuit flexibiliteit en reorganisatie, zelfs voor de ruimtelijke indeling, de werkuren, enzovoort. Toegankelijkheid wordt een groot vraagstuk voor de vastgoedsector. Het is dan ook geen verrassing om op Realty te horen dat de oplossing uit de privésector zal komen, en niet vanuit de overheid. Die moet echter wel een regelgevende rol behouden.