Veiligheid / Maart is de maand van de spookrijders

De spookrijder is de nachtmerrie van elke bestuurder op de snelweg of gewestweg. Temeer omdat dit soort gedrag vaak ernstige gevolgen heeft. Want hoewel slechts 0,4 procent van de ongevallen op de snelweg het gevolg zijn van een spookrijder, zijn ze wel verantwoordelijk voor 3,7 procent van de dodelijke ongevallen. Sinds 2006 telde het BIVV 327 slachtoffers – 45 doden en 282 gewonden – bij 143 ongelukken. In 1 op 6 van dit soort aanrijdingen overlijdt de spookrijder zelf. De belangrijkste oorzaken voor dit gedrag zijn alcohol of drugs, maar ook afleiding en een beperkt zicht.

Maart

38 procent van de letselongevallen met een bestuurder die in de verkeerde richting rijdt gebeurt ’s nachts, vooral in het weekend. En liefst 11 procent daarvan in de maand maart. 65-plussers zijn ook oververtegenwoordigd (21 procent van de spookrijdersongevallen tegenover slechts 4 procent van alle andere ongevallen in deze leeftijdsgroep). Maar in absolute cijfers is vooral de groep van 25- tot 44-jarigen het vaakst betrokken, zoals bij alle andere soorten ongevallen. Aanrijdingen met een spookrijder zijn bovendien 10 keer zo vaak dodelijk dan een gemiddelde aanrijding op de snelweg.

Rechtsomkeer

De oplossing om verwijderbare betonblokken te zetten op snelwegafritten hebben als bezwaar dat het ook voor reddingsvoertuigen onmogelijk wordt om de snelweg in de omgekeerde richting op te rijden om tijd de winnen, en ze kunnen het probleem ook niet helemaal oplossen. 1 keer op 2 begint een spookrijder namelijk in de juiste richting, maar maakt hij op een bepaald moment rechtsomkeer. In 25 tot 50 procent van de gevallen is het rijden onder invloed van alcohol de schuldige, zo wijzen studies uit. Er is ook verstrooidheid of, wat veel zorgwekkender is, er zijn mensen die expres gaan spookrijden voor de kick of om zelfmoord te plegen.

Hoe reageren?

Het BIVV brengt in herinnering hoe je moet reageren wanneer er een spookrijder in de buurt is. Je moet vertragen en uiterst rechts gaan rijden, eventueel zelfs op de pechstrook. De spookrijder zal namelijk de reflex hebben om op zijn rechterrijstrook (jouw linkerrijstrook) te gaan rijden. Vermijd ook het gebruik van de lichtclaxon, dat zou de paniek bij de tegenligger kunnen doen vergroten. Geef één kort signaal ter hoogte van de spookrijder, net voor je hem kruist. Bel vervolgens de politie op het nummer 112 of 101. Als je op het andere deel van de snelweg rijdt, kan je de andere bestuurders die de spookrijder gaan kruisen waarschuwen met lichtsignalen. Sommigen zullen denken dat je hen wil waarschuwen voor een snelheidscontrole en gaan automatisch trager rijden op de rechterrijstrook… en zo hun eigen leven redden.

Wat als je zelf verkeerd rijdt?

Verder geeft het BIVV nog raad voor wie zich zelf plots in de verkeerde richting zou bevinden. Steek eerste je lichten en je vier richtingaanwijzers aan en vertraag. Als de weg niet voldoende vrij is om naar de pechstrook over te steken, is het beter zo ver mogelijk naar rechts te rijden (dus het ‘linkse’ baanvak voor wie juist rijdt). Als je veilig kunt stoppen tegen de middenberm, doe dat dan. Als de weg dan weer vrij komt, kan je oversteken naar de pechstrook en daar stoppen. Maar maak in geen geval rechtsomkeer, want zo word je een obstakel op de weg. Probeer ook niet weg te rijden via een snelwegoprit. Eens je stilstaat, bel je de politie, die je zal komen helpen om rechtsomkeer te maken door het verkeer tegen te houden.