Editoriaal / Politiestatistieken

T

rouwe lezers hebben hem hier al eerder ontmoet: Benjamin Disraeli, Engels staatsman uit de negentiende eeuw die in zijn leven nogal wat quotes heeft geproduceerd of gereproduceerd. Een van de beroemdste: “There are three kinds of lies: lies, damned lies, and statistics” – er zijn drie soorten leugens: gewone leugens, grove leugens en statistieken, waarbij de laatste de overtreffende trap uitmaken. Met andere woorden, met statistieken (en wat slechte wil) kun je alles bewijzen. We hebben eens te meer aan deze gevatte quote gedacht toen we recent het laatste rapport “Verkeersinbreuken 2015” van de federale politie ter hand namen.

In 2015 werden 4.595.591 verkeersinbreuken vastgesteld, en dat is zo’n 50.000 tot 350.000 minder dan de vier jaren ervoor. In het rapport gaat alle aandacht naar de “killers” in het verkeer, met name overdreven snelheid, het rijden onder invloed van alcohol of drugs en het niet dragen van de gordel of het niet gebruiken van kinderzitjes. Ik denk dat we het erover eens kunnen zijn dat dit inderdaad ‘killers’ zijn. Kijken we echter naar het aandeel verkeersinbreuken per thema, dan zien we dat alcohol en drugs slechts voor 1,1 procent  en gordels/kinderzitjes voor 1,7 procent naar voren komen, veel minder dan bijvoorbeeld inbreuken op “stilstaan en parkeren” (11,4 procent) en de wegcode (7,3 procent). Maar u kunt natuurlijk al raden wat de grote slokop is: snelheidsovertredingen staan voor niet minder dan 69,6 procent van het totale aantal inbreuken. 

Uit zo’n sprekende statistiek kun je twee conclusies trekken: snelheidsovertredingen zijn hét probleem dat aangepakt dient te worden (wat de teneur is in het politierapport) óf snelheidsovertredingen zijn nagenoeg de enige die systematisch geregistreerd worden. De reden ligt voor de hand: de meeste snelheidsovertredingen worden ‘automatisch’ geregistreerd, via vaste of mobiele camera’s of via de recent ingevoerde trajectcontrole. Met andere woorden, de politie heeft er het minste werk mee, wat natuurlijk helpt in tijden van terreurdreiging. Daarin hebben politiemensen immers wel wat anders te doen dan naar het rijgedrag van hun medeburgers te kijken.

Stellen we daarbij ook nog vast dat de overschrijding van de snelheid in zowat de helft van de gevallen minder dan 10 km/h bedraagt en in nog eens bijna 2 op 5 van de gevallen minder dan 20 km/h, dan is het duidelijk dat de aandacht van de ordehandhavers zich zou moeten richten op twee belangrijke deelvelden: de snelheidsovertredingen in een zone 30, waar 10 km/h of meer erboven al heel veel is, en de snelheidsovertredingen van 30 km/h of meer te snel (zo’n dikke 4 procent van het totale aantal inbreuken). Hier zit het gros aan roekeloze rijders, maar daarvoor is wel mankracht nodig. En die is er duidelijk niet, net zoals die er niet is voor het stelselmatig sanctioneren van bumperkleven, middenvakrijden, rechts inhalen, gsm- of internetgebruik aan het stuur, enzovoort. Uit deze statistieken zou je dus evengoed een andere controversiële stelling kunnen poneren: het registreren van snelheidsovertredingen is er niet in de eerste plaats om de veiligheid te verhogen, maar om de kassa te spijzen. Van de pot gerukt? Misschien wel, maar niet meer dan de conclusies die het rapport zelf naar voren schuift…